Süt dişleri ortalama 6 aylık iken ağız içine sürmeye başlarlar. Belirli bir dönem çiğneme fonksiyonlarını yerine getirdikten sonra yerlerinin alttan gelen sürekli dişlere bırakırlar.Süt dişlerinin başlıca varolma sebepleri şunlardır;
– Yaşamın başlangıcında sütle olan beslenmeden sert ve çeşitli beslenmeye geçmeyi sağlar.
– Çocuklukta çok sık rastlanan küçük travmalara karşı alttaki sürekli dişleri korurlar.
– Alt ve üst süt dişlerinin normal kapanış yaptıkları durumda alt çenenin uygun pozisyon almasına yardım ederler.
– Çiğneme fonksiyonu ile kasların çalışması ve bu sayede çenelerin gelişmesine yardım ederler.
– Konuşmada etkilidirler.
– Estetik açıdan önemlidirler.
SÜT DİŞLERİ ÇIKARKEN KARŞILAŞILABİLECEK SORUNLAR
Süt dişleri sürme esnasında üzerindeki dişeti dokusundaki damarların sıkışması ile önce anemi meydana gelir. Bu durum bölgenin beyazlaşması ile kendini belli eder. Bunu bir hiperemi (kızarıklık) izler. Bu durumda dişeti kızarır ve şişer. Bebeklerin en çok rahatsızlık hissetlikleri dönem bu dönemdir. Bu duruma Fizyolojik Perikoronarit denir .
Bazı bebeklerde hiç bir yan etki oluşturmayan bu durum bazı bebeklerde,
– Ateş
– İshal
– Huzursuzluk
– Bölgeye dokunulduğunda aşırı tepki gibi yan etkiler gösterebilir
DİŞ SÜRMESİ SIRASINDA KARŞILAŞILAN SORUNLARA KARŞI ALINABİLECEK ÖNLEMLER NELERDİR?
Bu durumun hafifletilmesi için bölgeye jel şeklinde lokal anesteziler uygulanabilir.Ateş yükselmesi durumlarında sık sık kontrol edilmesi ve gerekirse doktoruna başvurarak bir ateş düşürücü verilmesi çocuğu rahatlatabilir. Daha hafif durumlarda bebek bölgede hissettiği kaşınmadan dolayı oyuncakları ya da sert cisimleri ağzına sokarak rahatlamaya çalışır. Bu durumda içinde su bulunan ve buzdolabında soğutulabilen ısırma oyuncaklarından faydalanılabilir. Bu sayede bölgeye soğuk tatbik edilip bebeğin rahatlaması sağlanmış olur.
SÜT DİŞLERİNİN SÜREKLİ DİŞLERDEN BAZI FARKLARI VARDIR
– süt dişlerinin pulpası ve kök ucu daha geniştir. Bu durum çok büyük çürük oluşmuş ya da herhangi bir zarara uğramış süt dişlerinde daha az hissedilir bir ağrının oluşması anlamına gelmektedir.
– mine ve dentin gibi diş tabakalarının sürekli dişlerinkilerinden farkı vardır.örnek olarak mine tabakası her yerde aynı kalınlıkta değildir.Bir çok yerde çok ince olduğundan daha kırılgandır.
– süt dişleri daha yumuşaktırlar ve daha fazla aşınma gösterirler. (üstlerine gelecek aşırı yüklerle alttaki sürekli dişler etkilenmemiş olur.)
SÜT VE SÜREKLİ DİŞLERİ ÇÜRÜĞE KARŞI KORUMANIN YOLLARI NELERDİR?
Çürüğe karşı korunmanın en iyi yolu diş fırçalama alışkanlığının kazandırılmasıdır.3-4 yaşlarında artık düzenli olarak dişler fırçalanmaya başlanılmalıdır.
Çocuğun fırçalama sıklığı ve ağız hijyeni durumuna göre senede 2 ya da 3 defa FLOR uygulaması mutlaka yapılmalıdır.Flor diş minesinin asitlere karşı direncini artırmada çok faydalı bir ajandır.Özel ağız içi kaşıkları yardımıyla çok kolay ve acısız bir şekilde uygulanabilir.
Ayrıca yeni çıkan sürekli azı dişlerine de; karışık dişlenme döneminde en sık karşılaşılan fissür çürüklerine karşı FİSSÜR ÖRTÜCÜ UYGULANMALIDIR. Fissür örtücü dişin üzerindeki girinti ve çıkıntıların besin artıklarının sıkışamıyacağı bir şekilde düzleştirmek için ugulanan bir yöntemdir.Anesteziye gerek kalmadan ağrısız bir şekilde uygulanabilmektedir.
SÜT DİŞLERİNİN DÜŞMESİ NASIL GERÇEKLEŞİR?
Fizyolojik yaşını dolduran süt dişinin alttan gelen sürekli dişin tetiklenmesi sonucu kökü erimeye başlar. Alttan gelen sürekli dişin yükselmesi nedeniyle erimesi artan kök süt dişini yerinde tutamaz. Sallanmaya başlayan süt dişi bir süre sonra düşer. Bütün bu olaylar normal şartlar altında dışarıdan hiçbir müdahaleye gerek kalmadan kendiliğinden oluşur.
Bütün bu olayları etkiliyebilecek bazı durumlar şunlardır;
– IRSİYET- Genetik olarak anne babadan alınmış sistemik rahatsızlıklar
– AŞIRI ÇÜRÜK- Kök erimesini hızlandırır.
– PULPA İLTİHAPLARI- Kök erimesini hızlandırır.
– ALTTAKİ SÜREKLİ DİŞ GERMİNİN YOKLUĞU
– ALTTAKİ SÜREKLİ DİŞ GERMİNİN MALPOZİSYONU (OLMASI GEREKEN YERDEN FAKLI BİR YERDE OLMASI)
DİŞ ÇAPRAŞIKLIKLARI NEDENLERİ NELERDİR VE NELER YAPILABİLİR?
Önemli durumlardan biride süt ve sürekli dişlerin büyüklükleri arasındaki farktır. Karışık dişlenme döneminde (çocuğun ağzında hem süt hem sürekli dişlerin olduğu zaman ortalama 6-13 yaş arası) süt dişi yerine çıkan sürekli diş yerine çıktığı süt dişinden daha büyük olduğundan boşluğa sığmaz.Ve bu dönemde çoğunlukla çapraşıklıklarla karşılaşılır. Ancak bu geçici bir durumdur. Çünkü zamanla büyümeye ve gelişmeye devam eden çene kemiklerinde yeterli yer meydana gelecektir ve sürekli dişler kendiliğinden bu bölgelere yerleşecektir. Çoğunlukla karşılaşılan bu durumların bir çoğunda ortodontik tedaviye gerek kalmadan sürekli dişler çene kavislerindeki yerlerine yerleşirler.
Ancak bazı vakalarda çene gelişimi bozukluğu durumlarında ortodontik tedaviye ihtiyaç duyulabilmektedir.
Zamanından önce düşen yada çekilmek zorunda kalan süt dişlerinin yerlerine de mutlaka YER TUTUCU yapılmalıdır.Çünkü çekilen dişin boşluğuna komşu dişler hareket edebilir.Bu durumda sürekli dişe sürmesi için yeterli mesafe kalmaz ve farklı bir yerden sürer yada süremez gömük kalın ileride ortodontik tedavilere gereksinim kalmaması için bu durumlarda mutlaka yer tutucu yapılmalıdır
Bütün bu sebeplerden dolayı belli aralıklarla kontroller aksatılmamalıdır. Bu sayede diş değişimleri izlenir ve gerekirse küçük müdahalelerle ileride oluşabilecek büyük sorunlar engellenir.
SÜT VE SÜREKLİ DİŞLERİN SÜRME YAŞLARI NELERDİR?
Süt dişleri ortalama 6 aylıkken sürmeye başlarlar.Ortalama 30 aylıkken süt dişleri tamamlanmış olur.Toplam 20 adet olan süt dişleri ortalama 6 yaşından itibaren değişmeye başlar. Bu süreç ortalama 12-13 yaşına kadar sürer.Bu döneme karışık dişlenme dönemi denir.Hijyen açısından en dikkat edilmesi gereken dönem bu dönemdir.
Genel olarak süt dişlerinin sürme yaşları aşağıdaki gibidir.
6-12 ay arası süt kesici dişler
12-18 ay arası 1.Süt azısı
18-24 ay arası süt kanin
24-36 ay arası 2. süt azısı çıkar.
Bebeklerin %90 nında 18-30 aylar arasında süt dişleri tamamlanır.